Ar-Ge ve İnovasyon Danışmanı Prof. Dr. Atila Bağrıaçık, Ar-Ge Proje Çalışmaları Nasıl Bir Hareket Planına Sahip Olmalı? konusu hakkındaki görüşlerini kaleme aldı.
![]()
Ekonominin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Atila Bağrıaçık; "Ekonomi iyi işlerse diğer sorunlar daha rahat çözülür. Deneyimlerimize göre, firmalarda Ar-Ge proje çalışmalarında sadece bir proje fikrini tartışmak yeterli olmuyor. Proje verme düşüncesi pozitif duygularla desteklenirse, firmanın Ar-Ge’ye olan inancı artıyor. Pozitif duyguları oluşturmak için firmanın 5746 sayılı yasaya göre vergisel ve SGK teşvikleri, Ar-Ge’den sonraki seri üretim teşvikleri, patent çalışmaları, pazarlama destekleri vb hususlarda aydınlatılması gerekiyor. Bu duygularla karışmış Ar-Ge proje verme düşüncesi, inanç halinde bilinçaltını etkileyerek harekete geçmeyi sağlıyor." diyor.
Aşağıda duygusallaştırılmış Ar-Ge projesi verme inancının KOBİ’lerde nasıl oluşturulabileceği konusunda tecrübelerimize dayanarak bir hareket planı öngörülmekte.
Ar-Ge Proje Çalışmalarındaki Hareket Planı Detayı
1.İlkin KOBİ’yi TÜBİTAK-TEYDEB Ar-Ge projelerine yönlendiriyoruz. Proje verirken ilk kritik soru, proje çıktısının maliyet değeri, düşük yada yüksek olmasına göre 2 farklı yöntemöneriyoruz.
- Proje çıktısı inovatif ürünün maliyeti 100.000 TL’nin üzerinde ise;
Bu koşulda firma, ihtiyacı varsa program ve bilgisayar talebi ile birlikte ürün yeniliği içeren örneğin bir makinenin tasarımı, prototip imalatı ve testi için Ar-Ge projesini 1507 destek programına KOBİ ise 500.000 TL’ye kadar üst limitli 3 tekli proje (yada ortaklı projelerde 2 ortaklı, 3 tekli olmak üzere 5 proje) hakkını TÜBİTAK-TEYDEB’e vererek proje maliyetinin % 75’ine kadar hibe alabilmekte, ayrıca proje onayından sonraki dönemde projede görev alan personeller için projedeki süresine yani adam/ay oranına göre %80 stopaj desteği, SGK işveren payının yarısının istisna edilmesi ile kurum vergi matrahından indirilmek üzere %100 Ar-Ge indirimi sağlamakta.
- Proje çıktısının maliyeti düşük ise
Ürün yeniliği örneğin pvc kapı sisteminde bir parça, vida, otomotivde bir aparat, mobilyada bir yay gibi fiyatı sözgelimi 2-3 bin TL’nin altında bir çıktı ise, bu durumda ürün yeniliği bütçesi çok düşük kalmakta olup, ürün yeniliği için proseste özel bir makine, otomasyon, ekipmana ihtiyacı olup, bu makinenin tasarımını yapacak mühendis kadrosu ve çekirdek teknolojik yeteneği mevcut ise, firma süreç yeniliği maliyetini projeye dâhil edebilir. Bu durumda verilecek proje ürün+süreç yeniliği projesi olur. Firma mevcut mühendis kadrosu ve teknolojik alt yapısı ile özel makinenin tasarımını ve prototip imalatını kendi firma bünyesinde yapabileceği gibi alternatif bir seçenek olarak makinenin araştırmasını ve tasarımını bizzat içselleştirerek kendisi yaparak imalat çizimine göre parça imalatlarını hizmet alarak firma dışındaki yerli firma/firmalara yaptırabilir.
2. Firmalar bize burada bu projenin finansmanında bir imkan olup olmadığını soruyor. Girişimciler, TÜBİTAK projesi onaylanmasına rağmen, mali zorluklar nedeniyle projelerini tamamlayamamakta veya uzatma talep ederek, TUBİTAK süreçlerini uzatmakta. TÜBİTAK’ın bu tip durumlar için geliştirmiş olduğu Transfer Ödemesi sistemi bilinmediği için veya aşılamayacak mevzuat zorlukları varsayımı algılaması nedeniyle bu uygulamadan yararlanamıyorlar.
TÜBİTAK’dan Ar-Ge projesi onaylanarak destek karar yazısının alınması ve sözleşmenin TÜBİTAK tarafından imzalanmasından sonra dönemsel olarak proje bütçesinin %25’i kadar ve 2.000.000 TL ile sınırlı ön ödeme alma imkânı bulunmakta.
İlk transfer ödemesi talebi projenin herhangi bir döneminde yapılabilir. İlk transfer ödemesinin yapıldığı dönemi izleyen dönemlerde, önceki dönemlerin raporlarının TÜBİTAK tarafından kabulünü takiben firmadan transfer ödemesi talebi beklenmeksizin yeni transfer ödemesi yapılır. Yeni transfer ödemesi miktarı, destek kapsamına alınan proje bütçesinden geçmiş dönemlerin desteklemeye esas harcama tutarları çıkarıldıktan sonra kalan bütçenin yüzde yirmi beşi (%25) üzerinden, bir önceki dönemin destek tutarı ile yapılan mahsuplaşmayı takiben, transfer hesabında kalan tutar dikkate alınarak ödeme gerçekleştirilir. Bir bakıma sistem bir defaya mahsus teminat mektubu verilerek, otomatik mobil hale gelmekte.
3.Ancak KOBİ’lerin çoğunda bankalardan teminat mektubu alma zorluğu var. Ar-Ge projesi ve devamında seri üretim yapan KOBİ’lerin finansman ihtiyacını karşılamak üzere bir garanti ve kefalet sistemine ihtiyaç bulunmakta.
Ülkemizde de AB gibi olmasa da, bize göre yine de iyileştirilmiş bir sistem olarak“KREDİ GARANTİ FONU” (KGF) kurumu mevcut olup, bu kurumla KOBİ’lerin Ar-Ge projelerindeki ön finansman ihtiyaçlarının, 28 Şubat 2015 tarihinde yürürlülüğe giren Hazine Destekli Kefalet Sistemi ile önemli ölçüde karşılanabileceği kanısındayız. 28 Şubat 2015 tarihinde, Bakanlar Kurulu’nun 2015/7331 sayılı Kararı ile “Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanacak Hazine Desteğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar”ın yürürlüğe konulması uygulamaya geçmiştir. Burada ilgili kararın 10. maddesi ile NACE rev.2-Altılı sınıfın KISIM C-İmalat bölümündeki alanlarda en az bir yıl faaliyette olan imalatçı KOBİ’ler için 1-10 yıl arası vadeli anapara ödemesiz dönem en fazla 3 yıl olmak üzere verilecek krediler için %80 kefalet oranlı 2.5 milyon TL’ye kadar kefalet verilebileceği belirtilmekte.
Bu durumda yatırım için krediye ihtiyaç olan KOBİçalıştığı bankaya hazine destekli kefalet sistemi kapsamında kredi talebinde bulunmakta, banka yine gerekli teminatları almasına rağmen vereceği kredinin anapara ve faizinin geri ödenmemesi riskine karşı KGF’den kefalet istemekte. Bizce bu durum daha rahat koşullarda kredi teminine yol açabilecektir, uygulamada görmek gerekir. Kurum bankalar tarafından alınmış teminatlar dışında başka teminat aramaz.
Öncelikle KGF’nin ortakları 24 banka, 4 finans kurumu, Hazine, TOBB, KOSGEB, TESK, KOBİ, TOSYÖV ve MEKSA olmak üzere alt yapısı çok güçlüdür. KGF’nin Türkiye genelinde 33 şubesi bulunmakta olup, İstanbul’da 4 tane şube faaliyet göstermekte.
![]()
4. TÜBİTAK-TEYDEB projelerinden maksimum avantaj sağlamak için her an yürüyen onaylanmış 3 Ar-Ge projesinin olmasının gerekliliğini aşağıdaki şekilde açıklıyoruz:
TÜBİTAK’a her ay birer Ar-Ge projesi verilerek kısa vadede girişimcinin her an yürüyen 3 Ar-Ge projesi olması halinde (her bir projede personel kısmi kullanım 1/3 yani adam ay oranı 0.33 olursa, toplam adam ay oranı (1) olur) şu avantajları elde edebilirler:
- KOBİ 1507 TÜBİTAK-TEYDEB programında projede görev alan teknik personelin maaşının %75’ine kadar hibe alınabilmekte.
- Proje üst limitinin olmadığı 1501 TÜBİTAK Sanayi projelerinde örneğin malzemelere %40 destek oranı uygulanır iken, orta ölçekli KOBİ niteliğindeki işletmelerin projelerinde %75, mikro ve küçük ölçekli KOBİ niteliğindeki işletmelerin projelerinde ise %90 oranında destek kapsamına alınır. Projenin Ar-Ge faaliyetinde doktoralı araştırmacı istihdam edilmesi durumunda ise bu personele ilişkin harcamanın %100’ü destek kapsamına alınır.
- 10 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosundan herhangi biri bir milyon TL´yi aşmayan çok küçük işletmeler mikro işletme 50 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosundan herhangi biri sekiz milyon TL´yi aşmayan işletmeler küçük işletme, 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon TL´yi aşmayan işletmeler de orta büyüklükteki işletme olarak tanımlanır.
Projede çalışan personelin ilgili destek programının Uygulama Esaslarında eğitim durumu ve çalışma süresine göre belirlenen azami brüt asgari ücret katları:
- Lise mezunu ve altı personel için üç (3),
- Ön lisans mezunu için dört (4),
- Lisans veya yüksek lisans mezunu için, lisans mezuniyet tarihi ve proje başvuru tarihi arasında geçen süre;
- 48 aydan az ise altı (6),
- 48 ay ve üstünde ise on (10),
Proje konusu uzmanlık alanlarından herhangi birisinde doktora derecesine sahip personel için ise oniki (12) kat.
KOBİ statüsüne sahip firma, TÜBİTAK’a her proje verilişinde fikir sahiplerine, 7.500,00.-TL ödül verilebilmektedir. Her şeyden önce Proje veren firmanın KOBİ statüsünde olması gerekli olup, 1507 KOBİ Ar-Ge ve 1501 Sanayi Ar-Ge proje vermesi gerekiyor.
1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı uygulama esaslarının 10/4 maddesi ile 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı uygulama esaslarının 10/2 maddesinde, proje ekibinde yer alan ancak şirket ortağı yada yönetim kurulu üyesi olmayan ve proje süresince firmada çalışmış olması koşuluyla proje ekibinde yer alan fikir sahibi araştırmacıya teşvik ödülü verilebileceği, birden fazla fikir sahibi araştırmacı olması halinde bu ödülün paylaşılabileceği belirtilmekte.
Ar-Ge merkezi kuramayan ya da Teknokente gidemeyen KOBİ firmalarının bizim hesaplamalarımıza göre aynı anda TÜBİTAK’ta yürüyen 3 adet Ar-Ge projeleri mevcut ise, personel ve diğer harcama ve giderleri için alacakları hibeler yanında mali teşviklerden de aynı şekilde istifade edebilmeleri söz konusu. Ayrıca TÜBİTAK’a 2 firma ile birlikte ortak proje verilmesini öneriyoruz:
- 1507 KOBİ başlangıç Ar‐Ge proje destek programında %75 hibe destek oranı tekil projelerde 2 projeye uygulanırken, 2 bireysel + 2 ortak proje ve 1 bireysel proje olmak üzere 5 projeye uygulanabilecek.
- 1501 Sanayi Ar‐Ge proje destek programlarında hibe destek oranının alt limiti bireysel projelerde %40 iken, ortak projelerde bu orana %10 ilave edilmekte.
- 1501 TEYDEB uygulama esaslarının 15/7) maddesinde“…şirketlerinin, programa başvurabileceği veya destek alabileceği proje sayısında sınırlama yoktur. Ancak, TÜBİTAK Başkanlığının belirleyeceği bir sayının üzerinde bu destek programı kapsamında projesi desteklenmiş olan kuruluşların, yeni bir proje önerisinin bu program kapsamında desteklenmesi için uluslararası destekli en az bir Ar‐Ge projesi yürütmüş olmak veya bu destek programı kapsamında ortaklı en az bir TÜBİTAK projesi yürütmüş olmak şartını sağlaması istenebilir.” deniyor
Demek ki yurt içinde ortak proje vermeden ve AB projelerine katılmadan daha ilerisi için Ar‐Ge projelerinden hibe almanın çok zor olacağının farkında olmak gerekiyor.
5. KOBİ prototipini yaptığı ürünün seri üretimine geçerek ticarileşmesini hedefleyerek bu konuda teşviklerin olup olmadığını soruyor.
Biz de hemen ürettiği yeni ürünün NACE kodunuöğrenip, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın yılda 2-3 kez çağrısını açtığı Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı için ön şart olan Teknoloji alanlar listesinde olup olmadığını araştırıyoruz.
Eğer bu listede yer alırsa şu destekler söz konusu: 29 Nisan 2014 tarihinde ilgili Bakanlığın yayınlanan yönetmeliğinde, TÜBİTAK yada KOSGEB’e Ar-Ge ve Yenilik projeleri verilip onaylanarak tamamlanır ve 5 yıl içinde başvurulur ise, prototipi yapılan ürün yada yazılımın seri üretimine geçilerek ticarileşmesinde aşağıdaki desteklerden yararlanılmakta.
A) Makine, Teçhizat Desteği
Yatırım proje tutarının 10.000.000 TL’ye kadar olan kısmı, yatırım harcamaları olarak desteklenir. Yatırım harcamaları üzerinden işletmelere en fazla aşağıdaki oranlar kadar geri ödemesiz destek sağlanır.
İthal alımlarda;
- Büyük işletmelere % 10
- Orta büyüklükteki işletmelere % 30
- Küçük işletmelere % 4
Yerli alımlarda;
- Büyük işletmelere % 20
- Orta büyüklükteki işletmelere % 40
- Küçük işletmelere % 50
Yerli makine ve teçhizat alımlarında, belirtilen destek oranlarının uygulanabilmesi için yatırımcının gerekli makine ve teçhizatı, “Yerli Malı Belgesi”ne sahip Türkiye’deki makine ve teçhizat üreticilerinden veya tedarikçilerinden satın alması gerekir.
B) Kredi Faiz Desteği
Küçük ve Orta Ölçekli KOBİ’ler için 10 milyon TL’ye kadar faizsiz yatırım kredisi imkanı, 10 milyon TL.’den sonrası için %50 indirimli kredi faiz desteği sağlanır.
Makine ve teçhizat desteği ile kredi faiz destek unsurlarının her ikisinden de yararlanmak isteyen işletmenin, öncelikle makine ve teçhizat destek unsurundan yararlanmış ve tamamlama belgesini almış olması şarttır.
Sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren yatırımını tamamlayıncaya kadar geçen süre, destekleme süresi olan 36 aydan düşülür ve geriye kalan süre kadar kredi faiz desteğinden yararlandırılır.
C) İşletme Gideri Desteği
Yalnızca küçük KOBİ’lerin yararlandığı işletme gideri desteği için Yatırım tamamlandıktan sonra alınan Tamamlama Belgesinin verildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde başvuru yapılarak, 1 yıl süresince gerekli olan enerji, personel ve kira giderinin %75’i hibe olarak ödeniyor. Hibeli ve kredili desteklerin toplamı 10 milyon TL’yi geçemez.
6. Ar-Ge ve yenilik projesini TÜBİTAK-TEYDEB yanında KOSGEB’e de aşağıdaki şartlarda verilebileceğini açıklıyoruz:
KOBİ’nin ürün yeniliği var, firmanın prototip makine tasarım ve imal etme alt yapısı ve tecrübesi de var. Bu durumda TÜBİTAK’a Ar-Ge projesi verme yanında başka bir yenilik fikri bulup 500.000 TL üst limitli KOSGEB’in AR-GE VE İNOVASYON destek programına başvurulmasını öneririz. Ar-Ge ve İnovasyon Programı için en az 12 (on iki), en çok 24 (yirmi dört) ay, Program için de Kurul kararı ile 12 (on iki) aya kadar ek süre verilebilir.
Ar-Ge, İnovasyon Destek Programı Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%)% 75
- Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği 100.000
- Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli,2.5 yıl vadeli,8 taksitte,faizsiz kredi) 200.000
- Personel Gideri Desteği 100.000
- Proje Proje Danışmanlık Desteği 25.000 % 75
- Proje Geliştirme Desteği Proje Danışmanlık Desteği 25.000 % 75
- Eğitim Desteği 5.000
- Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği 25.000
- Proje Tanıtım Desteği 5.000
- Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği 15.000
- Test, Analiz, Belgelendirme Desteği 25.000
Not: Hibeli ve kredili destekleri Makine-teçhizat, donanım ve yazılımın tek kalemi için birleştirerek birlikte kullanılması söz konusu olmayıp, hibeli ve kredili desteği ayrı ayrı kalemlerde kullanmak gerekiyor.
7. Daha sonra Ar-Ge projesi tamamlanan prototipin Teknolojik Ürün Yatırım Programı yanında KOSGEB Endüstriyel Uygulama Programı'na seri üretim ve ticarileşme ihtiyacı için başvurulabileceğini söylüyoruz. Burada dikkat edilecek husus, projesi tamamlanan aynı prototipin seri üretimi için hem endüstriyel uygulamaya hem de teknolojik ürün yatırım programına başvurulur ve onaylanırsa, teknolojik ürün yatırım programı bütçesinden ayrı makineler olsa bile KOSGEB’in alınan Endüstriyel Uygulama Programı destekleri düşülüyor. Bu durumda iki ayrı tamamlanan Ar-Ge projesi için iki kuruma farklı başvurmak gerekiyor.
TÜBİTAK-TEYDEB’den ya da KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon destek programı'ndan ürün yenilik projeleri başarı ile tamamlanır ise, tamamlandığı tarihten itibaren 1 (bir) yıl içinde KOSGEB’in Endüstriyel Uygulama Destek Programı'na başvurarak prototip ürünün seri üretimi için gerekli olan ve Ar-Ge unsuru taşımayan standart makineler, ekipmanlar ve kalıplar yurtiçinden ve yurtdışından temin edilerek 500 bin TL’ye kadar aşağıdaki destek unsurlarından yararlanabilir. Bu program firmaya bir defaya mahsus olarak verilir.
İşletmeye; test, analiz ve laboratuar ekipmanı ile bunlara yönelik sarf malzemesi giderleri, üretim hattı tasarım giderleri, üretime yönelik makine, teçhizat, donanım, kalıp ve yazılım giderleri için azami geri ödemesiz 150.000 (yüz elli bin) TL, geri ödemeli 200.000 (iki yüz bin) TL olmak üzere toplam 350.000 (üç yüz elli bin) TL’lik destek sağlanır.
- İşletmeye, personel giderleri için net ücret üzerinden aylık; meslek lisesi mezunlarına 500 (beş yüz) TL, ön lisans mezunlarına 1.000 (bin) TL, lisans mezunlarına 1.500 (bin beş yüz) TL, yüksek lisans mezunlarına 2.000 (iki bin) TL ve doktora programı mezunlarına 2.500 (iki bin beş yüz) TL olmak üzere toplam üst limiti 100.000 (yüz bin) TL geri ödemesiz destek sağlanır.
8. Bu arada KOBİ’ye Ar-Ge projesi ile birlikte incelemeli patent ya da raporlu faydalı model almasını önererek, bunun hem TÜBİTAK projesini yazarken artı bir unsur olduğunu hem de aşağıdaki desteklerden yararlanabileceğini anlatıyoruz.
Kurumlar Vergisi İstisnası
6 Şubat 2014 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilen 6518 sayılı Kanun’un 32 ve 82. maddeleri çerçevesinde 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/A maddesinden sonra gelmek üzere bir madde eklenerek Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma ve yenilik faaliyetleriyle yazılım faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan çıktılara ilişkin incelemeli patent ya da faydalı model alınmasından sonra 01.01.2015 yılından itibaren seri üretime geçilmesi ile elde edilecek gelirler, koruma süresi olan örneğin 10 yıl boyunca %50 oranında kurumlar vergisi istisnasından yararlanacaklardır.
Katma Değer Vergisi İstisnası
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/B maddesi kapsamındaki araştırma ve geliştirme, yenilik ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan patentli veya faydalı model belgeli buluşa ilişkin gayri maddi hakların kiralanması, devri veya satışı Katma Değer Vergisinden istisnadır.
9.Ar-Ge projesi ile prototipi yapılan ürünün yurt içi ve dışı tanıtımında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Tekno Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı'nı öneriyoruz.
TÜBİTAK ya da KOSGEB’den Ar-Ge ve yenilik projesi tamamlanarak prototipi oluşan yeni ürünün yurt içi tanıtımı ve pazarlama faaliyetinin 25.000 TL’ye kadar, yurt dışı tanıtımı ve pazarlama faaliyeti için 50.000 TL’ye kadar faaliyet sayısına bakılmaksızın bir yıllık süre içinde fuara katılım, seyahat, reklam, ürün kataloğu vb. tanıtım giderler için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı hibe destekleri vermekte. Prototip ürün projesinin tamamlandığı tarihten itibaren 5 yıl içinde Bakanlığa her zaman için başvuruda bulunabiliniyor. Bu konudaki detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
Ayrıca aynı Bakanlıktan Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi alarak kamu ihalelerinde avantaj elde edebileceğini anlatıyoruz:
TUBİTAK, KOSGEB Ar-Ge ve Yenilik projeleri ile prototipi tamamlanıp seri üretime geçen ürünlerin Sanayi Bakanlığı’nın her yıl Ocak ayında yayınlayacağı listede yer alıp bu ürünler için “Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi” alınması halinde, Kamu İhale alımlarında teklif %15 pahalı olsa bile tercih edilme zorunluluğu getirilmiş. Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 16.08.2014 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle Ar-Ge ve Yenilik Projeleri yapan firmalar teşvik edilmekte.,
![]()
Ekonomi Bakanlığı'nın 5. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi Destekleri
TÜBİTAK yada KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon projelerinin tamamlanmasından sonra 3 yıl içinde seri üretime geçiş için gerekli olan yerli ve ithal makine tedariki için bu kurumlardan alınacak yatırımın tamamlandığına dair bir yazı ile Ekonomi Bakanlığı'na başvurularak örneğin İstanbul yada Bursa’da asgari 1 milyon TL meblağlı arazi-arsa, bina-inşaat, makine ve teçhizat ile diğer yatırım harcaması kalemlerinin toplamından oluşan sabit yatırım için aşağıdaki desteklerden yararlanabileceklerini örneklerle izah ediyoruz.
Yararlanılabilecek Destekler:
- Gümrük Vergisi Muafiyeti: Üçüncü ülkelerden makine ithalatlarında.
- KDV İstisnası
- Faiz Desteği: Bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı için ödenecek faizin, Türk Lirası cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı Ekonomi Bakanlığınca toplam tutarı yedi yüzbin Türk Lirasını geçmemek üzere karşılanır.
- Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır) Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlık bütçesinden 6-7 yıl süre ile toplam sigorta desteğinin sabit yatırım tutarına oranı %35’e ulaşıncaya kadar karşılanır.
- Yatırım Yeri Tahsisi: Desteklerden yararlanacak yatırımlar için, 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesi çerçevesinde Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir.
- Vergi İndirimi: Gerçekleştirilecek yatırımlarda, 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi, %30 yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar % 70 indirimli olarak uygulanır.
Konunun anlaşılması için aşağıda İstanbul ili için bir örnek yer almakta.
İl: XXXXX
Yatırım Tutarı: 1.000.000 TL
Yatırıma Başlama/Yatırımı Bitirme Tarihi: 01.10.2013 / 30.09.2015
Yatırıma Katkı Oranı: %30
Kurumlar vergisi indirim oranı: %70
2014 yılındaki kurum kazancı: 100.000 TL
Hesaplamalar:
Yatırıma Katkı Tutarı: 300.000 (1.000.000X0,30) TL
2014 yılı için Hesaplanan Kurumlar Vergisi:100.000 x 0.20 = 20.000 TL
Hesaplanan indirimli Kurumlar Vergisi:100.000X0.20 x 0.30 = 6.000 TL
Tahsilinden Vazgeçilen Kurumlar Vergisi: 20.000 - 6.000 = 14.000 TL |
Bu durumda indirimli oran nedeniyle tahsilinden vazgeçilen yukarıdaki 14.000 TL’lik vergi, 300.000 TL’ye ulaşıncaya kadar firma indirimli kurumlar vergisinden yararlanır.
Not: Görüldüğü gibi yatırım teşvikinde örneğin 1. Bölge desteği sadece KDV istisnası ve 3. Ülkelerden makine ve teçhizat ithalatında gümrük vergisi muafiyeti sağlarken yani yatırım teşvik proje maliyetinin %20 si kadar teşvik sağlarken, yukarıdaki 5. Bölge destekleri ile bizim hesaplamalarımıza göre bu oran %50’nin üzerine çıkabilmektedir.
Sonuç:
KOBİ’ler çoklukla gördüklerine inanıyorlar, ancak Ar-Ge projesi verilmesi “İNANDIKLARINI GÖRMEKTİR”. Bu bakımdan proje verme düşüncesini birçok ilave destekler ile anlatıp duygu ve heyecan yaratıp, inancın bilinç altında oluşturulması gerekiyor. Bu anlamda yukarıda açıklanan hareket planı oldukça işe yarıyor
Prof. Dr. Atila Bağrıaçık'ın kaleme aldığı Patent Dünyası kaynaklı haberimizi Ar-ge projelerinin hareket planları ve destek türleri hakkında bilgi edinmek isteyen tüm okurlarımızın ilgi ve bilgisine sunuyoruz.
